فایل robots.txt چیست ؟
فایل robots.txt در سئو تکنیکال نقش بسیار مهمی دارد، به این دلیل که به مدیران سایت امکان میدهد تا میزان دسترسی رباتهای موتورهای جستجو به محتوای سایت را مدیریت کنند. این فایل به طور خاص، تعیین میکند که کدام بخشهای سایت برای خزش و ایندکس شدن در دسترس هستند و کدام بخشها باید از دسترس رباتها خارج شوند. با این تنظیمات، سایتها میتوانند از خزش بیمورد رباتها در بخشهای حساس و غیرضروری جلوگیری کنند و به بهبود بودجه خزش و سئوی سایت کمک کنند. در این بازنویسی، به بررسی کاربردهای مختلف این فایل و نمونههای عملی از آن پرداخته خواهد شد.
اهمیت و کاربردهای فایل robots.txt
هنگامی که یک موتور جستجو مانند Google قصد دارد صفحات یک وبسایت را بخزد و آنها را ایندکس کند، اولین فایلی که بررسی میکند، robots.txt است. این فایل که در ریشه دامنه سایت قرار دارد، حاوی دستوراتی است که به رباتها نشان میدهد کدام بخشها برای خزش آزادند و کدام بخشها باید نادیده گرفته شوند. اهمیت این فایل بیشتر در موارد زیر است:
- جلوگیری از ایندکس شدن صفحات تکراری: بسیاری از سایتها دارای محتوای تکراری یا مشابه هستند که نیازی به ایندکس شدن توسط موتورهای جستجو ندارند. با استفاده از فایل robots.txt، میتوان از خزش صفحات تکراری جلوگیری کرد.
- محافظت از بخشهای خصوصی سایت: بخشهایی از سایت ممکن است اطلاعات حساس یا محرمانهای داشته باشند، مانند صفحات لاگین یا بخشهای مدیریتی. با تنظیم این فایل، مدیران سایت میتوانند از دسترسی و نمایش این صفحات در نتایج جستجو جلوگیری کنند.
- مدیریت بودجه خزش: رباتهای موتورهای جستجو بودجه مشخصی برای خزش هر سایت دارند. با محدود کردن دسترسی رباتها به بخشهای غیرضروری، این بودجه میتواند به صورت موثرتری استفاده شده و روی بخشهای مهم سایت متمرکز شود.
مطلب پیشنهادی ما : KPI در بازاریابی محتوایی
نحوه کارکرد فایل robots.txt
ساختار robots.txt شامل دستوراتی ساده اما مؤثر است که نحوه رفتار رباتها را در دسترسی به بخشهای سایت مشخص میکند. این دستورات شامل دو بخش اصلی است:
- User-agent: این دستور مشخص میکند که دستورالعملها برای کدام رباتها اعمال میشوند. اگر بخواهید دستورات برای تمام رباتها اعمال شود، میتوانید از علامت ستاره (*) استفاده کنید.
- Disallow: این دستور مسیرهایی را که نباید توسط رباتها خزیده شوند، مشخص میکند.
برای مثال، ساختار زیر نشان میدهد که تمام رباتها باید از دسترسی به پوشه /admin/ خودداری کنند:
User-agent: *
Disallow: /admin/
این دستور، رباتهای موتور جستجو را از دسترسی به تمام فایلها و صفحات موجود در پوشه /admin/ بازمیدارد.
مثالهای کاربردی از نحوه استفاده از robots.txt
جلوگیری از ایندکس شدن صفحات حساس
برای جلوگیری از ایندکس شدن صفحات حساس، مثل صفحههای لاگین، میتوانید مسیر آنها را پس از دستور Disallow وارد کنید. به عنوان مثال:
User-agent: *
Disallow: /login/
این دستور، تمامی رباتهای جستجو را از دسترسی به صفحه لاگین سایت بازمیدارد و مانع از ایندکس شدن آن در نتایج جستجو میشود. این روش، به ویژه برای جلوگیری از نمایش اطلاعات حساس و خصوصی در نتایج جستجو بسیار موثر است.
بلاک کردن محتوای تکراری
در برخی از سایتها، محتوای تکراری ممکن است در صفحات مختلفی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، اگر نسخهای از محتوای یک صفحه در آدرسهای مختلفی مثل /page/1 و /page/2 تکرار شده باشد، میتوانید از فایل robots.txt برای جلوگیری از ایندکس شدن آنها استفاده کنید:
User-agent: *
Disallow: /page/1
Disallow: /page/2
این دستورات به موتورهای جستجو میگویند که به این صفحات دسترسی نداشته باشند و از ایندکس کردن آنها خودداری کنند.
دستورات تکمیلی در فایل robots.txt
فایل robots.txt تنها به دستور Disallow محدود نمیشود؛ شما میتوانید از دستورات تکمیلی دیگری هم بهره ببرید، از جمله:
- Allow: این دستور به شما اجازه میدهد تا دسترسی رباتها به برخی بخشهای مجاز سایت در یک دایرکتوری مسدودشده را فراهم کنید. برای مثال، فرض کنید کل دایرکتوری /blog را مسدود کردهاید، اما میخواهید صفحهای خاص در این دایرکتوری ایندکس شود:
User-agent: *
Disallow: /blog/
Allow: /blog/special-page.html
- Sitemap: این دستور به رباتها کمک میکند نقشه سایت را شناسایی کنند و بخشهای مختلف آن را خزش کنند. به عنوان مثال، میتوانید در پایان فایل robots.txt لینک نقشه سایت را اضافه کنید:
Sitemap: https://www.example.com/sitemap.xml
استفاده صحیح از robots.txt برای بهبود سئو
یکی از کلیدهای موفقیت در سئو تکنیکال استفاده هوشمندانه و صحیح از فایل robots.txt است. اگرچه این فایل به طور مستقیم رتبه سایت را افزایش نمیدهد، اما با کنترل دسترسی و جلوگیری از خزش صفحات غیرضروری، میتواند بودجه خزش سایت را بهبود داده و باعث شود صفحات مهم سایت سریعتر ایندکس شوند.